Kuoi. Idazlea: Fito Rodriguez Bornaetxea. Ilustratzaileak: Irrimarra. Txalaparta (Txo bilduma), 2021.

Ekialdeko gezurtia

Asun Agiriano

Liburua ireki eta Irrimarra bikotearen diosalak agurtzen gaitu, baso tropikal bat balitz bezala lore eta landare koloretsuek ataritik bertatik dioskute istorio bizia eta irudi harrigarriak aurkituko ditugula. Kanpoko azalean Kuoi mutil protagonista animalia desberdinen artean aurkezten da, eta lehen orrialdean Bazen behin Txinako itsasoaren ondoan esaldi ezagunaren ostean, begi erdi itxiaz eta ilea txorietan jasoa azaltzen den jendea agertuko zaigu.

Vietnametik datorkigu kontakizuna, idazleak Hanoira egindako bidaian ezagutu zuena, ahozko tradizioan oinarritzen da. Kuoi haur gezurti bat da, umezurtza eta abentura zalea. Egileak dio «anti-Pinocchio» bat dela, baina ikuspegi moraletik urrun, gezurraren egungo diskurtso morala gainditzen lagundu dezake.

Lapurra da Kuoi, maltzurra, pikaro jokalaria. Gezurra boteretsua menderatzeko erabiltzen du, lehenengo Txinako mandarin funtzionarioa barregarri uzteko eta ondoren erregearen koroa bereganatzeko, haiek ere haur gezurtiaren antzera lapurrak eta gaiztoak baitira.

Kontakizunak gezurraren kutsu negatiboa errefusatzen du eta, egia eta gezurraren marra fina hankaz gora jarriz, mundua antzerkia bihurtzen du. Ekialdeko kultura eredu bat hartu eta gure mugetatik haratago garamatza. Bidaia interesgarria proposatzen digu haur literatura lehen aldiz jorratzen duen Fito Rodriguez Bornaetxeak liburu honetan.

Irrimarraren lanak begirada propioz jantzi du ilustrazioa, sendoago eta iradokitzaileago agertzen zaigu paisaia marrazterakoan, mundu naturala eta animaliak eraikitzerakoan. Kolore-jarioa bereziki azpimarratuz, ametsa eta errealitatearen arteko irudimen berri bat irekitzen digu.

Funtsean, liburu honek irakurleari seinalatzen dio egia eta gezurra aldakorrak direla. Izan ere, munduaren antzerkia da literatura egiteko osagaia.